9/32
  • Pages
01 Cover
02 Kringlooplandbouw
03 Bodem
04 Bodem akkerbouw
05 Bodem veehouderij
06 Verdienvermogen
07 Verdienvermogen akkerbouw
08 Verdienvermogen veehouderij
09 Reststromen
10 Reststromen akkerbouw
11 Reststromen veehouderij
12 Biodiversiteit
13 Biodiversiteit akkerbouw
14 Biodiversiteit veehouderij
15 Robuuste Teeltsystemen
16 Robuuste akkerbouw
17 Robuuste veehouderij
18 Combinatie robuuste vee/akker
19 Mest
20 Mest akkerbouw
21 Mest veehouderij
22 Gebiedssamenwerking
23 Gebiedssamenwerking vee/akker
24 Water
25 Water akkerbouw
26 Water veehouderij
27 Water glastuinbouw
28 Boer-Burger verbinding
29 Boer-Burger verbinding vee/akker
30 Technologie
31 Technologie akkerbouw
32 Technologie veehouderij

Reststromen

Uit onder meer de landbouw, de voedingsmiddelenindustrie en landschapsonderhoud komen vele reststromen vrij. Om zuiniger om te gaan met deze nutriëntrijke grondstoffen is het belangrijk om deze reststoffen zo hoogwaardig mogelijk in te zetten.

Reststromen

akkerbouw

Meer informatie

Reststromen

veehouderij

Meer informatie

Kringlooplandbouw gaat onder andere om het zuinig en zorgvuldig omgaan met bodem, grondstoffen en nutriënten. Dit zijn voorwaarden om tot een duurzaam en robuust agrarisch systeem te komen, waarbij de voedselproductie voor de toekomst gegarandeerd is. Een belangrijk doel van kringlooplandbouw is de import van grondstoffen zoveel mogelijk te beperken. Het zo goed mogelijk gebruiken van reststromen maakt dit mogelijk. De landbouw speelt hierin van oudsher een belangrijke rol. Steeds meer reststromen worden gebruikt door veehoudende boeren als rantsoen voor de dieren.

Uit onder meer de landbouw en de voedingsmiddelenindustrie komen veel reststromen vrij. De mens verspilt gigantische hoeveelheden voedsel. Volgens het toonangevende rapport van de non-profit organisatie Drawdown, uit 2017, bereikt wereldwijd een derde van alle agrarische producten die direct van het land komen of bewerkt worden door de voedingsmiddelenindustrie ons bord niet. Hier is nog een wereld te winnen.

Toine Timmermans, programmamanager Duurzame Voedselketens van Wageningen University & Research, zegt dat wij jaarlijks in Nederland per persoon 34 kilo aan voedsel weggooien. Een paar jaar geleden was dat nog 41 kilo. Er is dus een groeiend bewustzijn om zuiniger en bewuster om te gaan met voedsel. Maar de huidige voedselverspilling leidt nog steeds tot een groot verlies aan waardevolle nutriënten. Deze verspilling kunnen we volgens Timmermans tegengaan door vee in te zetten om die voedselstromen te eten. De dieren leveren vervolgens hoogwaardige eiwitproducten: melk, vlees en eieren.

‘Er zijn genoeg reststromen die je kunt gebruiken om dieren te voeden’
Lees hier wat voedselverspillingsexpert Toine Timmermans zegt over reststromen

Volgens kringlooplandbouwexpert Martin Scholten, ook werkzaam bij Wageningen University & Research, zijn met name varkens uitermate geschikte dieren om reststromen uit de voedingsindustrie, de horeca en van huishoudens om te zetten in hoogwaardig eiwit. “Het spijsverteringsstelsel van varkens lijkt erg op dat van ons, daarom hielden mensen ze vroeger bij huis. Het waren de dieren die onze voedselresten kregen, zoals de schillen, het loof etc. Van die eigenschap kunnen wij erg goed gebruik maken om reststromen uit de voedingsindustrie te verwaarden.”

‘Biomassa is soms veel meer waard dan de boer denkt’
Lees hier wat kringlooplandbouwexpert Martin Scholten zegt over reststromen

Samenwerking tussen melkveehouders en akkerbouwers in de regio leidt tot een uitwisseling van elkaars reststromen. De akkerbouwer krijgt mest van de melkveehouder. Die krijgt in ruil daarvoor een voedergewas als bijvoorbeeld grasklaver. Beiden hebben hier voordeel van. De melkveehouder bespaart op transportkosten voor het mestvervoer en heeft een nutriëntenrijke aanvulling op het rantsoen. Dat leidt mogelijk tot minder aankoop van geïmporteerd krachtvoer.

De akkerbouwer krijgt een waardevolle organisch-rijke dierlijke mest. De grasklaver heeft door het stikstofbindend vermogen een gunstig effect op de stikstofhuishouding in de bodem.

Reststromen voor akkerbouwers

Als akkerbouwer is een goede bemesting van je bodem een voorwaarde voor een goede en gezonde oogst. Akkerbouwers gebruiken onder andere als reststroom gecomposteerd groenafval als meststof voor akkers. En natuurlijk dierlijke mest, al beschouwen boeren en onderzoekers dat niet als reststroom, maar als een belangrijk product. Of zoals Martin Scholten het zegt: “We praten niet meer over afval, maar over waardevolle biomassa.”

Ben je akkerbouwer en heb je behoefte aan meer informatie over het gebruik van reststromen?

Klik hier voor meer informatie over reststromen op het akkerbouwbedrijf

Reststromen voor veehouders

Volgens Martin Scholten kunnen veehouders voorzien in de eiwitbehoefte voor hun dieren door meer in te zetten op reststromen. Zo zijn er inmiddels al veel varkenshouders die co-producten uit de voedingsmiddelenindustrie en ook overschotten of resten uit de bakkerij gebruiken voor het rantsoen van hun dieren.

Wil je weten welke mogelijkheden er zijn voor jou als melkveehouder, varkenshouder of pluimveehouder?

Klik hier voor meer informatie over reststromen voor veehouders

Deel dit artikel

Leeswijzer

Inhoud Kringlooplandbouw

Wil je meer weten over de verschillende aspecten van kringlooplandbouw? Klik dan op een van de onderwerpen hiernaast.

Centraal verhaal

Bodem

Verdienvermogen

Reststromen

Biodiversiteit

Robuuste Teeltsystemen

Mest

Gebiedssamenwerking

Water

Boer-Burger verbinding

Technologie